Upplýsingar um bið eftir þjónustu

Umboðsmaður barna kallar reglulega eftir upplýsingum um fjölda barna sem bíða eftir þjónustu hjá ýmsum aðilum til að gefa raunhæfa mynd af stöðunni hverju sinni.

Upplýsingum var fyrst safnað í árslok 2021 og eru þær birtar nú í þriðja sinn. Upplýsingar frá Sjúkratryggingum Íslands um bið barna eftir þjónustu talmeinafræðinga er frá því í desember 2021.

Bið eftir þjónustu

Tölur uppfærðar 20. mars 2023. 

Upplýsingar um bið eftir þjónustu - samanburður á milli ára (excel skjal)

Barna- og fjölskyldustofa (áður barnaverndarstofa)

Janúar 2023	Fjöldi barna	Meðalbiðtími (dagar)	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Stuðlar, meðferðardeild1	0	0	0
Stuðlar, neyðarvistun2	0	0	0
MST3	18	39	2
Styrkt fóstur4	0	0	0
Lækjarbakki5	0	0	0
Bjargey6	0	0	0
SÓK7

¹ Meðalbiðtími er hér miðaður við frá því að umsókn er samþykkt. Ef miðað er við sl ár, frá 1. september 2021 til 31. ágúst 2022 má sjá að meðalbiðtími frá samþykki að innskrift eru 19 dagar og miðgildi 12 dagar. Biðtími frá því að umsókn berst fyrst og fram að samþykki hefur verið heldur lengri að meðaltali eða 35 dagar á sama tímabili og miðgildi 32 dagar. Sá biðtími, frá umsókn til samþykkis, getur verið af ýmsum orsökum, t.d. vegna þess að nauðsynleg gögn vantar.

² Rýmum á lokaðri deild Stuðla var fjölgað undir lok ársins 2018 úr 6 í 8 til að bregðast við endurteknum frávísunum vegna plássleysis. Síðan þá hefur engum börnum verið vísað frá lokaðri deild Stuðla.

³ Miðað er við frá því umsókn berst Barna- og fjölskyldustofu. Síðastliðið ár hefur meðalbiðtími verið 77 dagar (124 mál og 26 börn biðu lengur en 3 mánuði eftir þjónustu).
Í MST starfa 3 teymi með fjórum þerapistum hvert. Teymin geta haft um 48-60 mál í meðferð hverju sinni fyrir utan sumarleyfistímann. Umsóknir sem koma inn að vori gætu þess vegna þurft að bíða lengur. Meðferðartíminn í MST er að jafnaði 3-5 mánuðir, meðalmeðferðartími í MST hefur verið um 4 mánuðir.

⁴ Þar af 2 umsóknir sem nýlega hafa komið inn á borð Barna- og fjölskyldustofu og ekki hafa verið samþykktar en verða samþykktar á næstunni. Síðastliðið árið hefur meðalbiðtími mála frá umsókn til afgreiðslu verið 43 dagar en 33 dagar frá því að umsókn er samþykkt. Þá er mikilvægt að árétta að ekki er um eiginlega biðlista að ræða í styrktu fóstri. Ferlið fer þannig fram að sótt er um styrkt fóstur og þá hefst vinna við að finna fósturforeldra sem henta þörfum barnsins.

⁵ Meðalbiðtími, hér í töflu, er miðaður við frá því að umsókn berst. Á tímabilinu 1. september 2021 til 31. ágúst 2022 dvöldu 8 börn á Lækjarbakka og meðalbiðtími þeirra eftir úrræði, miðað við þann dag sem umsókn barst, var 16 dagar og spannaði frá 1 degi upp í 41 dag. Þá má nefna að bið eftir úrræði er stundum á forsendum barns sem undirbýr sig fyrir vistun.

⁶ Bjargey opnaði 1. júní 2022. 

⁷ SÓK, Sálfræðiþjónusta vegna óviðeigandi kynhegðunar (SÓK) er úrræði Barna- og fjölskyldustofu fyrir börn allt að 18 ára aldri sem sýna óviðeigandi eða skaðlega kynhegðun. Þjónustan er í höndum teymis þriggja sálfræðinga sem sérhæfa sig á þessu sviði og hafa náið samstarf sín á milli. Ekkert barn bíður eftir samþykki umsóknar. Meðalbiðtími í málum sem hófu meðferð frá 1. febrúar 2022 til 31. janúar 2022, frá umsókn til samþykkis, voru 24 dagar (24 mál í heildina og spannaði frá 0 upp í 72 daga). Meðalbiðtími frá samþykkt umsóknar til fyrsta viðtals var að meðaltali 25 dagar og spannaði frá 0 upp í 61 dag). Sá biðtími, frá umsókn til samþykkis, getur verið af ýmsum orsökum, t.d. vegna þess að nauðsynleg gögn vantar.

• Nánari upplýsingar um Barna- og fjölskyldustofu.

Barnahús

Janúar 2023	Fjöldi barna	Meðalbiðtími (dagar)	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Skýrslutaka*	0	0	0
Könnunarviðtal**	0	1 - 14	0
Meðferð***	10	0	0
Flokkur 1	4	89	3
Flokkur 2	6	95	4
Flokkur 3	0	0	0

* Þegar beiðni um skýrslutöku berst frá héraðsdómi er strax bókaður tími sem hentar.

** Beiðnir eru teknar fyrir vikulega og í kjölfarið haft samband við barnavernd og bókaður tími. Bið í könnunarviðtal er í mesta lagi 2 vikur en alla jafna styttri.

*** Brotin eru flokkuð eftir alvarleika, frá 1-2 þar sem stysta biðin er í flokki 1. Miðgildi í flokki 1 hér fyrir ofan er 89 dagar en 95 dagar fyrir flokk 2.

• Upplýsingar um Barnahús.

Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu

Ekki er hægt að kalla fram upplýsingar úr gagnagrunni lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um hversu lengi börn sem eru sakborningar eða brotaþolar bíða eftir fyrsta viðtali en vonir standa til að það verði hægt innan tíðar. Upplýsingar í töflunni sýna bráðabirgðatölur um fjölda barna sem eru með stöðu sakbornings eða brotaþola í kynferðisbrota- og ofbeldismálum eftir árum. 

Sakborningar - ólögráða*

	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022
Kynferðisbrot	7	17	15	16	20	21	19	20
Ofbeldisbrot	73	75	98	101	98	110	123	123

Brotaþolar - ólögráða*

	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	2022
Kynferðisbrot	70	73	44	54	90	64	161	78
Ofbeldisbrot	110	87	106	93	101	101	133	116

• Vefsíða lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu.

Geðheilsumiðstöð barna (áður Þroska- og hegðunarstöð)

14. febrúar 2023	Fjöldi barna	Meðalbiðtími, mánuðir	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
6 - 18 ára sem bíða eftir greiningu	1157	12-14	1157

• Bið eftir einhverfugreiningu er 22 - 24 mánuðir að meðaltali.
• Nánari upplýsingar um Geðheilsumiðstöð barna.

Ráðgjafar- og greiningarstöð

Febrúar 2023	Fjöldi barna á bið eftir þverfaglegri greiningu	Meðalbiðtími (mánuðir)	Fjöldi barna á bið eftir fyrstu aðkomu ráðgjafa	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Yngri barna-svið	283	16,8	150	242
Eldri barna-svið	137	15,5	0	84

• Nánari upplýsingar um Ráðgjafar- og greiningarstöð.

Barna- og unglingageðdeild LSH (BUGL)

Febrúar 2023	Fjöldi barna	Meðalbiðtími - mánuðir	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Göngudeild A og B teymi	55	6,6	76
Transteymi BUGL	50	6,6	15
Átröskunarteymi BUGL	9

• BUGL veitir börnum og unglingum með geð- og þroskaraskanir margvíslega þjónustu.

Sýslumaðurinn á höfuðborgarsvæðinu

Mál er varða hag barna, barn ekki aðili máls.

Á fjölskyldusviði Sýslumannsins á höfuðborgarsvæðinu (SMH) eru m.a. meðhöndluð erindi foreldra er varða framfærslu barna, umgengni, sambúðarslit, skilnað, skipta búsetu, forsjá, lögheimili eða utanlandsferð. Við meðferð slíkra mála kann að reyna á sáttameðferð, ráðgjöf og fleiri úrræði samkvæmt barnalögum. Þá eru einnig meðhöndluð mál sem varða hagsmuni barna á grundvelli ættleiðingarlaga og lögræðislaga.

Mál hjá SMH á grundvelli barnalaga eða hjúskaparlaga, sem hafa stofnast en bíða meðferðar, þar sem aðilar máls eiga barn eða börn sem erindi foreldra varðar eru eftirfarandi:

Febrúar 2023	Fjöldi mála er bíður meðferðar hjá SMH	Fjöldi barna í þeim málum	Meðalbiðtími í mánuðum talið, frá því mál stofnast og þar til það er tekið til meðferðar.	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Mál SMH á grundvelli barnalaga og hjúskaparlaga	175	214	3,5	71
Mál SMH á grundvelli ættleiðingarlaga	0	0	0	0
Mál SMH á grundvelli lögræðislaga	4	4	0,5	0
Sáttameðferð (allir sýslumenn)	58	74	1,5	0
Önnur mál sérfræðinga skv. barnalögum (allir sýslumenn)	0	0	0	0

Bið barna eftir þjónustu:

• Samkvæmt 46. gr. b barnalaga 76/2003 ber sýslumanni að bregðast við ef barn missir foreldri sitt. Ber sýslumanni að kanna tengsl barns við vandamenn, veita barni og forsjáraðila tækifæri til að mæta á fund sýslumanns og veita leiðbeiningar um umgengnisrétt. Ákvæði þetta kom inn í barnalög með l. 50/2019 en ekki fylgdi fjármagn með verkefninu. Í reglugerð 1450/2021 sem tók gildi 1.1.2022 voru settar reglur um framkvæmd þjónustunnar. Mál á grundvelli 46. gr. b sem bíða meðferðar hjá SMH eru hér að neðan:

• Samkvæmt 74. gr. barnalaga 76/2003 getur sýslumaður óskað eftir því við sérfræðing að taka viðtal við barn og gera um það skýrslu. Fjöldi slíkra beiðna og staða mála á bið eru hér að neðan. Það skal tekið fram að hér er um að ræða mál alls landsins. Biðtími er talinn frá því að mál stofnast og þar til það er tekið til meðferðar.

• Samkvæmt 33. gr. b barnalaga 76/2003 getur barn óskað þess að sýslumaður bjóði foreldrum samtal um fyrirkomulag forsjár, lögheimlis búsetu og umgengni. 

Febrúar 2023	Fjöldi mála er bíður meðferðar hjá SMH	Fjöldi barna í þeim málum	Meðalbiðtími í mánuðum talið, frá því mál stofnast og þar til það er tekið til meðferðar.	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Mál skv. 46. gr. b. barna-laga	0	0	0	0
Viðtal við barn skv. 74. gr. barnalaga	0	0	0	0
Samtal að frumkvæði barns, 33. gr. barnalaga	0	0	0	0

• Vefsíða sýslumannsins á höfuðborgarsvæðinu.

Heilsugæslan á höfuðborgarsvæðinu

Bið eftir þjónustu sálfræðinga hjá heilsugæslustöðvum höfuðborgarsvæðisins.

Febrúar 2023	Fjöldi barna	Meðalbiðtími, dagar	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Börn í bið eftir þjónustu sálfræðinga	547	206	353

 

Heilsuskóli Barnaspítala Hringsins

Febrúar 2023	Fjöldi barna	Meðalbiðtími, mánuðir	Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði
Börn í bið eftir þjónustu Heilsuskólans	104	17	80

• Í Heilsuskólanum er fjölskyldum kenndar aðferðir til að takast á við þyngdarstjórnun og viðhalda breytingum ásamt því að bæta lífsgæði til lengri tíma (upplýsingar teknar frá vefsíðu Heilsuskólans).

Talmeinafræðingar

• Biðlistar talmeinafræðinga eru ekki samræmdir en Sjúkratryggingar Íslands gerðu úttekt á stöðu barna á bið hjá talmeinafræðingum í desember 2021 að beiðni heilbrigðisráðuneytisins.
•  Flest börn á biðlistum höfðu beðið í 0-6 mánuði (30%) en um 11% höfðu verið á biðlista lengur en 2 ár, sjá neðangreinda töflu.

Desember 2021	Fjöldi barna	Fjöldi barna skráð á fleiri en einum stað
Börn í bið eftir þjónustu talmeinafræðinga	3701	947

Biðtími	Hlutfall
0-6 mánuðir	30%
7-12 mánuðir	29%
13-18 mánuðir	17%
19-24 mánuðir	12%
Lengur en 2 ár	11%

---

Ítarefni:

• Upplýsingar um bið eftir þjónustu - samanburður á milli ára (excel skjal)