Upplýsingar um bið eftir þjónustu
Umboðsmaður barna starfar samkvæmt lögum um umboðsmann barna nr. 83/1994 og hefur það hlutverk að standa vörð um hagsmuni, þarfir og réttindi barna. Liður í því er að afla og miðla gögnum og upplýsingum um aðstæður barna og stöðu tiltekinna hópa barna í samvinnu við ýmsa aðila.
Umboðsmaður barna kallar reglulega eftir upplýsingum um fjölda barna sem bíða eftir þjónustu hjá ýmsum aðilum til að gefa raunhæfa mynd af stöðunni hverju sinni.
Upplýsingum var fyrst safnað í árslok 2021 og eru þær birtar nú í fjórða sinn. Upplýsingar frá Sjúkratryggingum Íslands um bið barna eftir þjónustu talmeinafræðinga er frá því í desember 2021.
Bið eftir þjónustu
Tölur uppfærðar 12. september 2023.
Upplýsingar um bið eftir þjónustu - samanburður á milli ára (excel skjal)
Barna- og fjölskyldustofa (áður barnaverndarstofa)
| Janúar 2023 | Fjöldi barna | Meðalbiðtími (dagar) |
Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði |
|---|---|---|---|
| Stuðlar, meðferðardeild* | - | - | - |
| Stuðlar, neyðarvistum1 | 0 | 0 | 0 |
| MST* |
- | - | - |
| Styrkt fóstur2 | 3 | 13 | 0 |
| Lækjarbakki3 | 0 | 0 | 0 |
| Bjargey4 | 2 | 69 | 0 |
| SÓK* | - | - | - |
*Upplýsingar um tölur hafa ekki borist.
1 Rýmum á lokaðri deild Stuðla var fjölgað undir lok ársins 2018 úr 6 í 8 til að bregðast við endurteknum frávísunum vegna plássleysis. Síðan þá hefur engum börnum verið vísað frá lokaðri deild Stuðla.
2 Síðastliðið árið, 1. september 2022 til 1. september 2023, bárust alls 49 umsóknir um styrkt fóstur, þar af voru 38 umsóknir samþykktar, en öðrum ýmist synjað eða dregnar til baka. Börn á biðlista eftir fósturheimili eru þrjú og er meðaltímalengd á biðlistanum 13 dagar. Á tímabilinu hefur meðalbiðtími mála frá umsókn þar til barn fer á fósturheimili verið 35 dagar en 24 dagar frá því að umsókn er samþykkt. Þá er mikilvægt að árétta að ekki er um eiginlega biðlista að ræða í styrktu fóstri. Ferlið fer þannig fram að sótt er um styrkt fóstur og þá hefst vinna við að finna fósturforeldra sem henta þörfum barnsins.
3 Eins og er bíður ekkert barn eftir samþykki umsóknar. Á tímabilinu 1. september 2022 til 31. ágúst 2023 bárust alls 7 umsóknir og meðalbiðtími eftir samþykki umsóknar voru 26 dagar og spannaði frá 7 upp í 97 daga. Þá má nefna að bið eftir úrræði er stundum á forsendum barns til að leyfa góðan undirbúning fyrir úrræðið, ekki síst yfir sumarmánuði.
4 Bjargey opnaði 1. júní 2022. 1. September 2023 báðu 2 börn eftir innskrift en samþykki og innskriftardagur í september liggur fyrir. Á tímabilinu 1. september 2022 til 1. september 2023 bárust alls 9 umsóknir. Á tímabilinu var meðal biðtími frá því að fullbúin umsókn barst og þar til hún var samþykkt 41 dagur, eða á bilinu 0-76 daga.
- Nánari upplýsingar um Barna- og fjölskyldustofu.
Barnahús
| Janúar 2023 | Fjöldi barna | Meðalbiðtími (dagar) |
Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði |
|---|---|---|---|
| Skýrslutaka* | 0 | 0 | 0 |
| Könnunarviðtal** | 0 | 1 - 14 | 0 |
| Meðferð*** | 10 | 0 | 0 |
| Flokkur 1 | 7 | 113 | 3 |
| Flokkur 2 | 3 | 174 | 2 |
* Þegar beiðni um skýrslutöku berst frá héraðsdómi er strax bókaður tími sem hentar.
** Beiðnir eru teknar fyrir vikulega og í kjölfarið haft samband við barnavernd og bókaður tími. Bið í könnunarviðtal er í mesta lagi 2 vikur en alla jafna styttri.
*** Brotin eru flokkuð eftir alvarleika, frá 1-2 þar sem stysta biðin er í flokki 1. Miðgildi í flokki 1 hér fyrir ofan er 76 dagar en 119 dagar fyrir flokk 2.
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
Ekki er hægt að kalla fram upplýsingar úr gagnagrunni lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um hversu lengi börn sem eru sakborningar eða brotaþolar bíða eftir fyrsta viðtali en vonir standa til að það verði hægt innan tíðar. Upplýsingar í töflunni sýna bráðabirgðatölur um fjölda barna sem eru með stöðu sakbornings eða brotaþola í kynferðisbrota- og ofbeldismálum eftir árum.
Sakborningar - ólögráða*
| 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kynferðisbrot | 5 | 20 | 20 | 21 | 20 | 16 | 14 | 17 | 7 |
| Ofbeldisbrot | 74 | 124 | 115 | 102 | 94 | 99 | 97 | 75 | 74 |
Brotaþolar - ólögráða*
| 2023 | 2022 | 2021 | 2020 | 2019 | 2018 | 2017 | 2016 | 2015 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kynferðisbrot | 46 | 82 | 161 | 63 | 88 | 54 | 44 | 73 | 65 |
| Ofbeldisbrot | 79 | 120 | 134 | 104 | 100 | 90 | 108 | 86 | 109 |
Geðheilsumiðstöð barna (áður Þroska- og hegðunarstöð)
| Fjöldi barna |
Meðalbiðtími, mánuðir | Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði | |
|---|---|---|---|
| ADHD yngri barnateymi | 515 | 16-18 | |
| ADHD eldri barnateymi | 287 | 16-18 | |
| Einhverfuteymi | 416 | 26-28 | |
| Ráðgjafar- og meðferðarteymi | 99 | 3 | |
| Bið eftir aðkomu læknis | 357 | 7-9 | |
| Heildarfjöldi á biðlistanum* | 1674 | 1623 |
*Sum börn eru skráð á fleiri en eitt teymi og því er ekki hægt að leggja saman tölurnar úr hverju teymi fyrir sig, heildarfjöldinn er því 1662.
Ráðgjafar- og greiningarstöð
| Fjöldi barna á bið eftir þverfaglegri greiningu | Meðalbiðtími (mánuðir) |
Fjöldi barna á bið eftir fyrstu aðkomu ráðgjafa |
Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði | |
|---|---|---|---|---|
| Yngri barna-svið | 322 | 16,8 | 170 | 284 |
| Eldri barna-svið | 200 | 15,5 | 0 | 150 |
Barna- og unglingageðdeild LSH (BUGL)
| Febrúar 2023 | Fjöldi barna | Meðalbiðtími - mánuðir | Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði |
|---|---|---|---|
| Göngudeild A og B teymi | 41 | 5,6 | 23 |
|
Transteymi BUGL |
24 | 5,6 | 19 |
| Átröskunarteymi BUGL | 2 | 0 | 0 |
Sýslumaðurinn á höfuðborgarsvæðinu
Mál er varða hag barna, barn ekki aðili máls.
Á fjölskyldusviði Sýslumannsins á höfuðborgarsvæðinu (SMH) eru m.a. meðhöndluð erindi foreldra er varða framfærslu barna, umgengni, sambúðarslit, skilnað, skipta búsetu, forsjá, lögheimili eða utanlandsferð. Við meðferð slíkra mála kann að reyna á sáttameðferð, ráðgjöf og fleiri úrræði samkvæmt barnalögum. Þá eru einnig meðhöndluð mál sem varða hagsmuni barna á grundvelli ættleiðingarlaga og lögræðislaga.
Mál hjá SMH á grundvelli barnalaga eða hjúskaparlaga, sem hafa stofnast en bíða meðferðar, þar sem aðilar máls eiga barn eða börn sem erindi foreldra varðar eru eftirfarandi:
| Fjöldi mála er bíður meðferðar | Fjöldi barna |
Meðalbiðtími í mánuðum |
Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði | |
|---|---|---|---|---|
| Mál SMH á grundvelli barnalaga og hjúskaparlaga | 265 | 304 | 3,5 | 64 |
| Mál SMH á grundvelli ættleiðingarlaga | 0 | 0 | 0 | 0 |
|
Mál SMH á grundvelli lögræðislaga |
1 | 1 | 0,5 | 0 |
| Sáttameðferð (allir sýslumenn) | 102 | 155 | 2,5 | 35 |
| Önnur mál sérfræðinga skv. barnalögum (allir sýslumenn) | 6 | 9 | 0,5 | 0 |
Bið barna eftir þjónustu:
-
Samkvæmt 46. gr. b barnalaga 76/2003 ber sýslumanni að bregðast við ef barn missir foreldri sitt. Ber sýslumanni að kanna tengsl barns við vandamenn, veita barni og forsjáraðila tækifæri til að mæta á fund sýslumanns og veita leiðbeiningar um umgengnisrétt. Ákvæði þetta kom inn í barnalög með l. 50/2019 en ekki fylgdi fjármagn með verkefninu. Í reglugerð 1450/2021 sem tók gildi 1.1.2022 voru settar reglur um framkvæmd þjónustunnar. Mál á grundvelli 46. gr. b sem bíða meðferðar hjá SMH eru hér að neðan:
-
Samkvæmt 74. gr. barnalaga 76/2003 getur sýslumaður óskað eftir því við sérfræðing að taka viðtal við barn og gera um það skýrslu. Fjöldi slíkra beiðna og staða mála á bið eru hér að neðan. Það skal tekið fram að hér er um að ræða mál alls landsins. Biðtími er talinn frá því að mál stofnast og þar til það er tekið til meðferðar.
-
Samkvæmt 33. gr. b barnalaga 76/2003 getur barn óskað þess að sýslumaður bjóði foreldrum samtal um fyrirkomulag forsjár, lögheimlis búsetu og umgengni.
| Fjöldi mála er bíður meðferðar | Fjöldi barna |
Meðalbiðtími í mánuðum |
Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði | |
|---|---|---|---|---|
| Mál skv. 46. gr. b. barna-laga | 0 | 0 | 0 | 0 |
| Viðtal við barn skv. 74. gr. barnalaga |
2 | 3 | 0,5 | 0 |
| Samtal að frumkvæði barns, 33. gr. barnalaga | 0 | 0 | 0 | 0 |
Heilsugæslan á höfuðborgarsvæðinu
Bið eftir þjónustu sálfræðinga hjá heilsugæslustöðvum höfuðborgarsvæðisins.
| Fjöldi barna |
Meðalbiðtími, dagar | Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði | |
|---|---|---|---|
| Börn í bið eftir þjónustu sálfræðinga | 386 | 210 | 305 |
Heilsuskóli Barnaspítala Hringsins
| Fjöldi barna | Meðalbiðtími, mánuðir | Fjöldi barna sem hafa beðið lengur en 3 mánuði | |
|---|---|---|---|
| Börn í bið eftir þjónustu Heilsuskólans | 125 | 20,54 | 108 |
- Í Heilsuskólanum er fjölskyldum kenndar aðferðir til að takast á við þyngdarstjórnun og viðhalda breytingum ásamt því að bæta lífsgæði til lengri tíma (upplýsingar teknar frá vefsíðu Heilsuskólans).
Talmeinafræðingar
- Biðlistar talmeinafræðinga eru ekki samræmdir en Sjúkratryggingar Íslands gerðu úttekt á stöðu barna á bið hjá talmeinafræðingum í desember 2021 að beiðni heilbrigðisráðuneytisins.
- Flest börn á biðlistum höfðu beðið í 0-6 mánuði (30%) en um 11% höfðu verið á biðlista lengur en 2 ár, sjá neðangreinda töflu.
| Desember 2021 | Fjöldi barna |
Fjöldi barna skráð á fleiri en einum stað |
|---|---|---|
| Börn í bið eftir þjónustu talmeinafræðinga |
3701 | 947 |
| Biðtími | Hlutfall |
| 0-6 mánuðir | 30% |
| 7-12 mánuðir | 29% |
| 13-18 mánuðir | 17% |
| 19-24 mánuðir | 12% |
| Lengur en 2 ár | 11% |